របាយការណ៍​ស្រាវជ្រាវ​៖ ការរាំជាមួយអ្នកដទៃ អាចបន្ធូរបន្ថយរោគសញ្ញានៃជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត

17-10-2025 19:59

(បរទេស)៖ តើលោកអ្នកធ្លាប់មានអារម្មណ៍ថា ភាពស្មុគស្មាញនៃជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត (Depression) បានចាប់លោកអ្នកជាប់ក្នុងភាពស្ងាត់ជ្រងំនៃភាពឯកាដែរឬទេ? សម្រាប់មនុស្សជាច្រើន ការព្យាបាលបែបប្រពៃណីដូចជាថ្នាំពេទ្យ ឬការប្រឹក្សាយោបល់ អាចមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់ ឬពិបាកនឹងចាប់ផ្តើម។ ប៉ុន្តែចុះយ៉ាងណាបើដំណោះស្រាយដ៏មានប្រសិទ្ធភាពបំផុត មិនមែនស្ថិតនៅក្នុងកញ្ចក់ថ្នាំ ឬបន្ទប់ព្យាបាលនោះទេ?

ការវិភាគដ៏ធំមួយលើអ្នកចូលរួមជាង ១៤,០០០ នាក់ បានបង្ហាញពីការរកឃើញដ៏គួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើល៖ ការរាំជាមួយអ្នកដទៃអាចបន្ធូរបន្ថយរោគសញ្ញានៃជំងឺបាក់ទឹកចិត្តបានយ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាពជាងការដើរ យូហ្គា ឬសូម្បីតែថ្នាំប្រឆាំងនឹងជំងឺបាក់ទឹកចិត្តទៅទៀត។ អត្ថបទនេះនឹងជម្រៅទៅក្នុងមូលហេតុបែបវិទ្យាសាស្ត្រដ៏ស៊ីជម្រៅដែលពន្យល់ពីអំណាចនៃចលនា តន្ត្រី និងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង ដើម្បីបង្ហាញថាហេតុអ្វីបានជាការរាំមិនមែនគ្រាន់តែជាលំហាត់ប្រាណប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែជាការព្យាបាលដ៏មានប្រសិទ្ធភាពបំផុតសម្រាប់សុខភាពផ្លូវចិត្ត។

ការរាំលើសពីការព្យាបាលបែបប្រពៃណី។ ការអះអាងដ៏ខ្លាំងក្លានេះ មិនមែនផ្អែកលើអារម្មណ៍នោះទេ ប៉ុន្តែផ្អែកលើភស្តុតាងជាក់ស្ដែងជាច្រើន។ ការពិនិត្យឡើងវិញជាប្រព័ន្ធ និងការវិភាគដ៏លម្អិតមួយ ដែលបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅក្នុងទស្សនាវដ្តីវេជ្ជសាស្ត្រ British Medical Journal (BMJ) បានសិក្សាលើទិន្នន័យពីអ្នកចូលរួមជាង ១៤,០០០ នាក់ ដែលមានជំងឺបាក់ទឹកចិត្តធ្ងន់ធ្ងរ (Major Depressive Disorder)។

គោលបំណងនៃការសិក្សាគឺដើម្បីប្រៀបធៀបប្រសិទ្ធភាពនៃការធ្វើលំហាត់ប្រាណគ្រប់ប្រភេទ រួមទាំងការដើរ យូហ្គា និងការហ្វឹកហាត់កម្លាំងៗ ជាមួយនឹងការព្យាបាលដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងរួចហើយដូចជាថ្នាំ SSRIs (ថ្នាំប្រឆាំងនឹងជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត) និងការព្យាបាលដោយការយល់ដឹងពីឥរិយាបថ (CBT)។ លទ្ធផលគឺគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ណាស់ ខណៈដែលការធ្វើលំហាត់ប្រាណទាំងអស់សុទ្ធតែមានអត្ថប្រយោជន៍ ការរាំបានបង្ហាញពី ឥទ្ធិពលវិជ្ជមានដ៏ធំបំផុត ក្នុងការកាត់បន្ថយរោគសញ្ញានៃជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត។ នេះបានធ្វើឱ្យវាក្លាយជាវិធីសាស្ត្រមួយដែលត្រូវបានគេមើលឃើញថា មានប្រសិទ្ធភាពជាងទម្រង់លំហាត់ប្រាណផ្សេងៗ និងសូម្បីតែថ្នាំពេទ្យទៅទៀត។ ទោះបីជាអ្នកស្រាវជ្រាវបានផ្តល់នូវការប្រុងប្រយ័ត្ន ដោយសារតែចំនួននៃការសិក្សាដែលផ្តោតលើការរាំនៅមានកម្រិតក៏ដោយ ក៏ទិន្នន័យនេះបានផ្ដល់សារដ៏ច្បាស់លាស់មួយថា៖ ចលនាតាមចង្វាក់គឺជាកម្លាំងព្យាបាលដ៏សំខាន់ដែលមិនអាចមើលរំលងបាន។

តើអ្វីដែលធ្វើឲ្យការរាំមានប្រសិទ្ធភាពខុសពីលំហាត់ប្រាណទូទៅ? ចម្លើយស្ថិតនៅក្នុង ការបញ្ចេញសារធាតុគីមីប្រសាទដ៏ចុះសម្រុង (Neurochemical Symphony) នៅក្នុងខួរក្បាលរបស់យើង ដែលជាល្បាយតែមួយគត់នៃសារធាតុគីមីបីយ៉ាង ទី១គឺ ដូប៉ាមីន (Dopamine): ត្រូវបានបញ្ចេញដោយការធ្វើចលនា និងការចាប់ចង្វាក់តន្ត្រី។ សារធាតុនេះជាអ្នកត្រួតត្រាលើប្រព័ន្ធរបស់ខួរក្បាល ដែលជួយបង្កើនអារម្មណ៍រីករាយ និងជំរុញឱ្យយើងបន្តសកម្មភាពដដែលៗ។ ទី២ អង់ដូហ្វីន (Endorphins): ដូចទៅនឹងការហាត់ប្រាណដទៃទៀតដែរ ការរាំខ្លាំងក្លាបញ្ចេញអង់ដូហ្វីន ដែលជាថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់ធម្មជាតិរបស់រាងកាយ និងជាសារធាតុជំរុញអារម្មណ៍ (mood-booster) និងទី៣ គឺ អុកស៊ីតូស៊ីន (Oxytocin): នេះគឺជាអរម៉ូននៃការចងសម្ព័ន្ធភាព (bonding hormone)។ នៅពេលយើងរាំជាក្រុម ឬជាគូ សកម្មភាពសង្គមនេះជំរុញឱ្យមានការបញ្ចេញអុកស៊ីតូស៊ីន ដែលជួយបង្កើនអារម្មណ៍នៃភាពកក់ក្តៅ ទំនុកចិត្ត និងការភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង។

ការរាំគឺជាសកម្មភាពដ៏ពិសេសមួយដែលរួមបញ្ចូលការជំរុញ រាងកាយ អារម្មណ៍ និង សង្គម ក្នុងពេលតែមួយ។ ការរួមបញ្ចូលគ្នានេះហើយដែលផ្តល់នូវថាមពលព្យាបាលដ៏ពេញលេញ។

ជំងឺបាក់ទឹកចិត្តមានលក្ខណៈឯកោ ហើយអារម្មណ៍នៃភាពឯកោនេះគឺជាឫសគល់នៃការឈឺចាប់។ ប៉ុន្តែការរាំជាក្រុមបានផ្តល់នូវយន្តការសង្គមដ៏មានឥទ្ធិពលដើម្បីប្រឆាំងនឹងវា៖ ការធ្វើសមកាលកម្មអន្តរខួរក្បាល (Interbrain Synchrony)។

នៅពេលដែលមនុស្សធ្វើចលនាស្របគ្នា ដូចជាការរាំតាមចង្វាក់តែមួយ អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរកឃើញថា សកម្មភាពរបស់ខួរក្បាលរបស់ពួកគេចាប់ផ្តើម តម្រង់ជួរគ្នា។ ការតម្រង់ជួរនៃសរសៃប្រសាទនេះជួយពង្រឹងនូវទំនុកចិត្ត ដោយអារម្មណ៍សុវត្ថិភាពនៅពេលដែលយើងមានអារម្មណ៍ថាអ្នកដទៃកំពុងធ្វើចលនាជាមួយយើង។ មួយទៀតគឺភាពជាកម្មសិទ្ធិ: អារម្មណ៍ថាខ្លួនយើងជាផ្នែកមួយនៃអ្វីមួយធំជាងខ្លួនឯង ដែលជាអារម្មណ៍ចាំបាច់ដើម្បីបំបែកភាពឯកោ។

តាមរយៈការចែករំលែកបទពិសោធន៍រាងកាយ និងចង្វាក់ ការរាំជួយបង្កើត អត្តសញ្ញាណរួម ដោយធ្វើឱ្យយើងមានអារម្មណ៍ថាត្រូវបានគេឃើញ ត្រូវបានគេទទួលយក និងត្រូវបានគេគាំទ្រ ដែលជាឱសថដ៏មានតម្លៃសម្រាប់អ្នកដែលកំពុងតស៊ូនឹងភាពឯកោផ្លូវចិត្ត។

ជំងឺបាក់ទឹកចិត្តជារឿយៗធ្វើឱ្យអារម្មណ៍ជាប់គាំងនៅក្នុងខ្លួន ដែលពិបាកក្នុងការបញ្ចេញតាមរយៈពាក្យសំដី។ ក្នុងនាមជាការព្យាបាលរាងកាយ (Somatic Practice) ការរាំបានផ្តល់នូវច្រកសុវត្ថិភាពសម្រាប់ ការបញ្ចេញអារម្មណ៍ ទាំងនោះ៕